در مطلب قبلی با نام اختلال ارتباط اجتماعی – بخش 1 به توضیح کلی این موضوع پرداختیم. در این مطلب به تکمیل توضیحات آن می پردازیم.
نقاط عطف مهارت های اجتماعی:
24 تا 36 ماهگی:
درگیر مکالمات کوتاه می شود
موضوعات را هنگام برقراری گفتگو معرفی و تغییر می دهد
موضوع گفتگو را به تجربیات خود مرتبط می کند و جزئیات را ارائه می دهد
در صورتی که چیزی را نفهمند توضیح می خواهد
از اصطلاحات مؤدبانه با وقفه های محدود استفاده کنید
3- 4 سالگی:
می تواند مکالمه طولانی تری داشته باشد و همچنین مکالمه را متوقف کند
وقتی نمی داند چه بگویداز کلمات جایگیزین مانند «آره» یا «خب» استفاده می کند
شروع به استفاده و توصیف تخیلات ذهنش می کند
جوک می گوید و بازیگوشی می کند
می تواند یک داستان یا روایت ساده را از ابتدا تا انتها بیان کند
4-5 سالگی:
از اصطلاحات اشاره (مانند «این»، «آن»، «اینجا»، «آنجا» استفاده می کند. )
دو برابر بیشتر از 3 سالگی از عبارات استفاده می کند تا درباره عواطف و احساسات خود صحبت کند
در مورد ارتباط در اوتیسم بدانید.
سن مدرسه:
می تواند زبان بدن و حالات صورت را برای پیش بینی احساسات یا رفتارهای یک نفر بخواند
می تواند با فرد دیگری همدردی کند (دلداری دادن وقتی کسی غمگین است)
مهارت های مکالمه ای بهبود یافته مانند ماندن در موضوع یا افزایش تعداد را نشان می دهد.
از اشکال پیچیده تری از زبان استفاده می کند، مانند متقاعد کردن یا بیان نظرات خود
علائم اختلال ارتباط اجتماعی چیست؟
مهارت های ارتباط اجتماعی بر اساس سن و مرحله مورد انتظار رشد متفاوت خواهد بود. با این حال، برخی از موضوعات کلیدی وجود دارد که مراقبان باید به دقت بر آنها نظارت کنند تا بدانند آیا فرزندشان در مسیر درستی قرار دارد یا خیر. این شامل:
استفاده از ارتباط مناسب هنگام معاشرت:
- سلام کردن به دیگران و لبخند زدن
- حفظ ارتباط چشمی
- اشاره برای جلب توجه دیگران به یک شیء
- شروع یا وارد شدن به مکالمه
- پاسخ دادن به سؤال
- درک موقعیت های رسمی در مقابل موقعیت های صمیمی، مانند کلاس درس یا جشن تولد
پیروی از قوانین اجتماعی:
- عدم قطع صحبت
- درگیر شدن در حالت عادی مکالمه
- ماندن در موضوع
درک نشانه های کلامی در مقابل غیرکلامی:
تفسیر سیگنال های طرفین مکالمه (مثلاً اگر چشم های کسی سرگردان است، حوصله اش سر میرود)
درک زبان مبهم یا مجازی:
- توانایی درک اطلاعات زمانی که به وضوح بیان نشده است (استنباط)
- درک کنایه یا اشکال گفتاری
چه چیزی باعث اختلال در ارتباطات اجتماعی میشود؟
امروزه هیچ دلیل قطعی برای اختلالات ارتباطات اجتماعی وجود ندارد. با این حال، مطالعات نشان داده اند که اگر سابقه خانوادگی اوتیسم، ناتوانی های یادگیری یا برخی دیگر از انواع اختلالات ارتباطی وجود داشته باشد، ممکن است کودک در معرض خطر بالاتر اختلال ارتباط اجتماعی باشد. تحقیقات برای درک بهتر این پیوند ژنتیکی و چگونگی ارثی بودن آن ادامه دارد. علاوه بر این، اختلالات ارتباط اجتماعی اغلب در کنار انواع دیگر اختلالات، مانند تأخیر در گفتار، ADHD، یا اختلال رشد فکری ظاهر می شوند.
در مقالات پیشین درباره درمان اختلال ارتباط اجتماعی صحبت شده است. حال به چند ایده که میتواند با سن کودک شما سازگار شود تا به او کمک کند در موقعیت های اجتماعی به درستی از مهارت هایش استفاده کند میپردازیم.
اگر با یک گفتاردرمانگر کار میکنید، مطمئن شوید که از او پیشنهادات بیشتری بخواهید.
در مورد تئوری ذهن و بهبود ارتباطات اجتماعی بدانید.
سلام کردن را تمرین کنید: قبل از شروع و پایان مکالمه، احوالپرسی را تمرین کنید. این میتواند شامل گفتن “سلام” و “خداحافظ”، تکان دادن و دراز کردن دست برای دست دادن باشد.
به طور منظم با هم بخوانید: هنگام مطالعه با فرزندتان، برای تشویق به بحث، سؤال بپرسید. مثلا “چرا این شخصیت غمگین است؟” یا “فکر میکنی بعد چه اتفاقی بیفتد؟”
در مورد شخصیت ها صحبت کنید: به طور مشابه، هنگام خواندن کتاب یا تماشای یک فیلم، توقف کنید تا بپرسید شخصیت ها چه احساسی دارند و چرا. در مورد اینکه افراد دیگر در زندگی فرزندتان، مانند دوستان یا همکلاسی هایشان، در موقعیت مشابه چه احساسی خواهند داشت، بحث کنید.
نوبت بگیرید: دانستن اینکه چه زمانی نوبت صحبت کردن شماست و نوبت گرفتن، بخش مهمی از مکالمه است. سایر فعالیت های نوبتی مانند انداختن توپ به جلو و عقب، تکرار کلمات یا بازی روی تخته را با کودک خود تمرین کنید.
ایفای نقش: از فرزندتان بخواهید وانمود کند که مکالمه یکسانی با افراد مختلف دارد. به عنوان مثال، چگونه کودک شما اسباب بازی مورد علاقه خود را برای یک نوزاد، معلم، یا پدربزرگ و مادربزرگش توضیح میدهد؟ با توجه به هر شنونده و موقعیتی در مورد آنچه برای گفتن و نگفتن مناسب است بحث کنید.
برای تاریخ بازی برنامه ریزی کنید: از فرزندتان بخواهید در یک فعالیت برنامه ریزی شده و ساختار یافته در حین معاشرت با یک دوست شرکت کند. از کوچک شروع کنید، تنها با یک دوست، و به مرور زمان بچه های بیشتری را به ترکیب اضافه کنید.
داستان بگویید: برای فرزندتان داستان بگویید اما جزئیات مهم را کنار بگذارید. ببینید آیا فرزندتان می تواند شناسایی کند و از شما اطلاعات بیشتری بخواهد تا درک خود را افزایش دهد. از طرف دیگر، از فرزندتان بخواهید برای شما داستانی تعریف کند. برای روشن شدن بیشتر سؤالات را بپرسید.
نشانه های غیرکلامی را امتحان کنید: به کودک خود یک سری نشانه های غیرکلامی ارائه دهید و از او بخواهید منظورشان را به شما بگوید. برای مثال، می توانید لبخند بزنید، اخم کنید، دست هایتان را روی هم بکشید، چشم هایتان را بچرخانید یا به دور نگاه کنید.