گفتاردرمانی چیست؟

گفتاردرمانی یکی از شاخه های توانبخشی می باشد که به آسیب شناسی اختلالات مربوط به گفتار و زبان می پردازد. گفتار و زبان بخش بسیار مهمی از ارتباط برقرار کردن با دیگران است. در واقع زمانی که ما صحبت میکنیم بخشی از فرایند صحبت کردن در مغز ما اتفاق می افتد (به طور مثال انتخاب کلمات، جمله بندی کردن و…) که این فرایند ذهنی، زبان است و بخشی هم توسط ریه، عضلات حنجره، لب، عضله زبان و… باعث تولید صدا و کلمات می شود که این بخش همان گفتار است. که بیشتر فعالیت آن در زمینه های زیر می‌باشد:

لکنت زبان
اختلالات تلفظی و تولیدی
اختلالات صوت (صدا)
اختلالات یادگیری
آسیب شنوایی
آفازی(زبان پریشی)
گفتار فلجی
ارتباط مکمل و جایگزین
شکاف کام و لب
بیش فعالی
اوتیسم
کم توانی ذهنی
بلع

گفتار درمانگر کیست؟

در واقع  از آنجایی که بخشی از ارتباط، صحبت کردن است و ما می توانیم با خواندن و نوشتن، زبان بدن، حالات چهره ای و حتی با تماس چشمی با یکدیگر ارتباط برقرار کنیم، پس می‌توان گفتاردرمانگر را یک  ارتباط درمانگر است، که به ارزیابی، تشخیص و درمان اختلالات زبانی که بخشی از فرایندهای مغزی است و اختلالات گفتاری که بخشی از عملکرد اندام های سر و صورت است، می پردازد. همینطور به دلیل آشنایی تخصصی با فیزیولوژی و آناتومی اندام های زبان ، دهان ، حلق ، حنجره و … در حیطه بلع نیز فعالیت می کند و به نوزادان یا بزرگسالانی که در بلعیدن و غذا خوردن مشکل دارند کمک می کند.

گفتار درمانگر با توجه به مشکل مراجعه کننده می تواند با متخصص مغز و اعصاب، متخصص اطفال، متخصص گوش و حلق و بینی، روانپزشک، روانشناس، شنوایی شناس، کاردرمانگر ذهنی و جسمی ، فیزیوتراپیست، معلم مدرسه (برای کودکانی که به مدرسه می روند)، و پرستار (درصورت حضور در بیمارستان) در ارتباط باشد و درمانی چندجانبه برای تاثیرپذیری هرچه بیشتر ارائه کند. همچنین در بسیاری از موارد علاوه بر درمان مستقیم بیماری فرد، به اصلاح و بهبود محیط زندگی فرد می پردازد تا شرایط مساعدتری برای بهبود فرد به وجود بیاید.

گفتار درمانگران به ارزیابی و درمان کودکانی می‌پردازند که در فراگیری زبان مادر با استفاده صحیح از گفتار دچار مشکل هستند و نیز بزرگسالانی که به دلیلی توانایی گفتاری خود را از دست داده‌اند. متخصصین گفتاردرمانی در طول دوران تحصیل با آناتومی و فیزیولوژی اندام، گفتار و نیز مباحث زبانشناسی و روانشناسی آشنا می‌شوند. ارزیابی و مطالعات دقیق اختلالات گفتار و زبان با اختلالات ارتباطی و همچنین نوتوانی و باز توانی از اختیارات متخصصین گفتاردرمانگر است.

روند ارزشیابی و تشخیص اختلالات گفتار و زبان در گفتاردرمانی مانند سایر بیماری‌ها شامل معاینات و بررسی‌های ویژه می‌باشند. پس از تشخیص ویژگی‌های اختلال، درمان بیمار آغاز می‌شود. درمان اختلالات ارتباطی متکی به دارودرمانی و نظایر آن نبوده و بیشتر جنبه‌ی آموزشی دارد که با تکیه بر توانمندیهای بیمار و استفاده از رویکردهای حسی-حرکتی-ارتباطی-شناختی-فراشناختی و زبان شناختی فرد را به سمت غلبه برر ناتوانی‌هایش هدایت می‌کند.. لازم به ذکر است که هرچه افراد مبتلا به اختلالات گفتاری سریعتر به گفتاردرمانی مراجعه کنند پیشرفت‌های بیشتری را نشان داده و راحتتر درمان می‌شوند.