طبیعی است که کودکان در حین رشد، مراحل سرکشی را پشت سر بگذارند. بخشی از به دست آوردن تسلط و ابراز استقلال آنها شامل به چالش کشیدن قوانین و مرزها است. از سوی دیگر، اختلالات رفتاری چیزی بیش از کج خلقی گاه به گاه یا نافرمانی است.
یک کودک مبتلا به اختلال رفتاری قابل تشخیص، مشکلات رفتاری را تجربه می کند که به حدی شدید است که در عملکرد مدرسه یا روابط با دوستان و خانواده تداخل ایجاد می کند.
اختلالات رفتاری می تواند در طول زمان بدون درمان بدتر شود، بنابراین مهم است که در صورتی که کودتکتان مشکوک به اختلال رفتاری است سریعا به یک متخصص واجد شرایط بروید تا مورد ارزیابی قرار گیرد.
اختلال رفتاری چیست؟
هنگامی که رفتارهای مخرب کودک شش ماه یا بیشتر طول می کشد و بر مدرسه، خانه و زندگی اجتماعی او تأثیر می گذارد، ممکن است بخواهید به دنبال تشخیص باشید.
علائمی که ممکن است نشان دهنده اختلال رفتاری باشد عبارتند از:
- بی توجهی
- بیش فعالی
- تکانشگری
- سرپیچی
- استفاده مواد مخدر
- بزهکاری
تشخیص شامل ارزیابی علائم، سابقه پزشکی و پیشینه کودک شما است. یک پزشک اطلاعاتی را هم از شما و هم از فرزندتان جمع آوری می کند. آنها همچنین با معلمان و سایر مراقبان فرزندتان صحبت می کنند تا کامل ترین تصویر را از نحوه رفتار کودک شما در موقعیت های مختلف دریافت کنند.
فقط یک متخصص واجد شرایط – مانند روانپزشک، روانشناس، مددکار اجتماعی، پزشک پرستار یا متخصص اطفال – می تواند اختلال رفتاری را تشخیص دهد.
درباره افزایش احساس امنیت در کودکان و نوجوانان بیشتر بدانید.
اختلال کمبود توجه و بیش فعالی
اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) یکی از شایع ترین اختلالات رفتاری است. اگرچه ADHD اغلب به عنوان یک اختلال در دوران کودکی در نظر گرفته می شود، اما چیزی نیست که در بزرگسالی به طور کل ناپدید شود. ADHD یک اختلال عصبی رشدی است که 11 درصد از بچه های مدرسه ای را تحت تاثیر قرار می دهد. برای 75 درصد از افراد مبتلا به ADHD، علائم تا بزرگسالی ادامه می یابد. علائم می توانند از خفیف تا شدید متغیر باشند.
انواع ADHD
بیش فعال – تکانشی
بی توجه
ترکیبی بیش فعال- تکانشی و بی توجه
علائم
علائم ADHD بسته به خفیف یا شدید بودن این بیماری در کودک شما و نوع آن متفاوت است. علائم ممکن است در سنین مختلف، متفاوت ظاهر شوند. به عنوان مثال، یک کودک خردسال ممکن است در پیروی از دستورالعمل ها و بی قراری مشکل داشته باشد،( ای دی اچ دی بیش فعال- تکانشی) در حالی که یک نوجوان ممکن است با تعیین اولویت ها و منحرف شدن مشکل بیشتری داشته باشد.(ای دی اچ دی بی توجه)
علائم ADHD بی توجه
اشتباهاتی از روی بی دقتی انجام می دهد
مشکل در تمرکز دارد
مشکل در پیروی از دستورالعمل ها
بی نظمی و مشکل در سازمان دهی
از کارهایی که نیاز به تلاش ذهنی دارند اجتناب می کند
اغلب وسایلش را گم می کند
به راحتی حواسش پرت می شود
فراموشکار است
علائم ADHD تکانشی/بیش فعال
بی وقفه حرف زدن
ناتوانی در نشستن
مشکل در شرکت در فعالیت های آرام
بی حوصلگی
بی توجهی به گفتگوها یا پاسخ دهی با بی ادبی
انجام کارها بدون در نظر گرفتن عواقب
تشخیص و درمان
تشخیص ADHD بسیار مهم است. بدون حمایت و درمان مناسب، بچه ها می توانند از نظر تحصیلی، اجتماعی و عاطفی دچار مشکل شوند. برای تشخیص ADHD، پزشک یک ارزیابی جامع از جمله بررسی تاریخچه پزشکی کامل و سابقه رفتار کودک شما انجام می دهد. دیدگاه های والدین، معلمان و فرزند شما ضروری است.پزشک بالینی می تواند تشخیصی را برای کودکان 4 تا 7 ساله ارائه دهد، در طول ارزیابی، آنها به دنبال این هستند که آیا علائم کودک شما عمدتاً بی توجه، تکانشی، بیش فعال یا ترکیبی هستند یا خیر. درمان ADHD اغلب چندوجهی است و ممکن است شامل ترکیبی از داروها، رفتار درمانی، آموزش والدین، و اصلاحات و حمایت های تحصیلی باشد.
اختلال نافرمانی مقابله ای
اختلال نافرمانی مقابله ای (ODD) با سرپیچی و نافرمانی مداوم نسبت به بزرگترها مشخص می شود. نافرمانی کردن و مخالفت با بزرگ تر ها، یک مرحله رشد طبیعی در سنین کودکی و نوجوانی است. اما زمانی که این رفتار در مقایسه با سایر همسن و سال‌ها خصمانه، مکرر و افراطی می شود، ممکن است نشان دهنده ODD باشد.
درباره آبریزش دهان و مفیدترین راه‌های درمان آن بیشتر بدانید.
علائم
علائم اختلال نافرمانی مقابله ای اغلب در خانه و مدرسه به شدت ظاهر می شود. بین 1تا 16 درصد از کودکان و نوجوانان در سن مدرسه دارای ODD هستند.
علائم ODD عبارتند از
- از خود کج خلقی های مکرر بروز می دهند.
- دائم در حال مشاجره با بزرگسالان هستند.
- دیگران را عمدا آزار می دهند .
- اغلب دیگران را زیر سوال می برند و از پیروی از قوانین خودداری می کنند.
- دیگران را به خاطر اشتباهاتشان سرزنش می کنند.
- به راحتی عصبانی می شوند.
- رفتار انتقام جویانه دارند.
تشخیص و درمان
ODD اغلب با سایر اختلالات رفتاری همراه است. بدون مداخله، ODD ممکن است به اختلال سلوک* تبدیل شود، بنابراین تشخیص و درمان به موقع مهم است. برای تشخیص ODD، پزشک یک ارزیابی جامع را تکمیل می کند، که در طی آن به دنبال اختلالات همزیستی نیز می گردد.( *در مقاله بعدی به طور مفصل راجع به اختلال سلوک توضیح داده شده است) والدین و مراقبان نقش اساسی در درمان دارند. یادگیری نحوه تربیت فرزند مبتلا به ODD نیازمند آموزش است. علاوه بر این، خانواده و درمان فردی اغلب اجزای درمان هستند. همچنین ممکن است از داروها برای کنترل علائم استفاده شود.