ارزیابی مهارت های شناختی

ارزیابی مهارت های شناختی:

مواردی که در این بخش ارزیابی می شوند عبارتند از:

• آگاهی واجی
• حافظه کاری
• سرعت نامیدن خودکار
• سرعت پردازش
• کدگذاری املایی

 

آگاهی واجی:

در سطوح هجا، واحدهای درون هجایی و واج ارزیابی میشود.

ارزیابی های سطح هجا عبارتند از:

 تقطیع هجایی: آزمونگر نام تصویر را جدا جدا با فاصله 2 ثانیه میگوید: مثلا لیوان (لی- وان). سپس از کودک می خواهد تصاویر دیگر را به همین طریق تقطیع کند.

حذف هجا: لاک پشت بدون “پشت” چی میشه؟

پرگار بدون “پر” چی میشه؟

خط کش بدون “خط” چی میشه؟

ترکیب هجاها: آش+پز چی میشه؟ آب+گوشت چی میشه؟ خر+گوش چی میشه؟

 

ارزیابی های سطح درون هجایی عبارتند از:

کشف قافیه: با استفاده از 3 تصویر، 2 کلمه هم قافیه و یکی متفاوت انجام می شود.

نحوه اجرا: در این جا سه تا عکس هست. اسم عکس ها را بگو. حتماً متوجه شدی که اسم دو تا عکس (مثلا نخ و یخ) مثل هم تمام میشود یعنی هر دوی آن ها آخر اسمشان مثل همدیگر است ولی مثلا “گل” آخر اسمش مثل بقیه نیست. سپس باقی مجموعه ها را به همین صورت ارزیابی میکنیم.

قضاوت قافیه: از بین دو کلمه ای که گفته میشود باید قضاوت کند هم قافیه هستند یا خیر. مثلاً سیب و جیب آخرشان مثل هم است؟ 10 مورد ارزیابی میشود.

تولید قافیه: یک کلمه بگو آخرش مثل سیب باشد. 10 مورد ارزیابی می شود.

کشف تجانس: با استفاده از 3تصویر ، 2 کلمه متجانس و یکی متفاوت انجام می شود.

نحوه اجرا: در این جا سه تا عکس هست. اسم عکس ها را بگو. حتماً متوجه شدی که اسم دو تا عکس (مثلا داس و دام) مثل هم شروع می شود. ولی مثلا تاب اول اسمش مثل بقیه نیست. سپس 10 مجموعه را به همین صورت ارزیابی می کنیم.

تولید تجانس: یک کلمه بگو اولش مثل دود باشه. 10 مورد ارزیابی می شود.

قضاوت تجانس: از بین دو کلمه ای که گفته می شود باید قضاوت کند متجانس هستند یا خیر. کار و کاج اولشان مثل هم است؟ 10 مورد ارزیابی می شود.

ارزیابی های سطح واج عبارتند از:

ترکیب واجی:

نحوه اجرا: در اینجا چند تا عکس هست. اسم آن ها را بگو. کودک باید اسم همه تصاویر را بگوید و اگر تصویری را نتوانست، آزمونگر یکبار آن را می گوید تا کودک یاد بگیرد و تکرار نماید. “من اسم این عکس ها را جداجدا (با فاصله 2 ثانیه) می گویم. خوب گوش کن و هر عکسی را که اینجوری گفتم نشان بده. مثلاً می گویم “ش-ای-ر” و شما باید عکس… را نشان بدهی.

حذف واج میانی:

نحوه اجرا: به این عکس نگاه کن و اسمش را بگو (مثلا چشم). به صدای ش توی اسم چشم گوش کن. اگر صدای ش را برداریم و نگوییم چی باقی می ماند؟

نامیدن و حذف واج پایانی:

نحوه اجرا: به این عکس نگاه کن و اسمش را بگو (مثلا چشم). به من بگو  صدای آخر چشم چیه؟ اگر م را برداریم و نگوییم چی باقی می ماند؟

تقطیع واجی:

نحوه اجرا: به این عکس نگاه کن. من آن را جدا جدا (با فاصله 2 ثانیه) می گویم. گ-او-ش. حالا تو سعی کن عکس های بعدی را مثل من جدا جدا بگویی.

تشخیص کلمات دارای واج آغازین یکسان : سه نا عکس میگذاریم. اسم آن ها را بگو. حتماً متوجه شدی که اسم دو تا عکس (سگ و سیب) مثل هم شروع می شود. یعنی هر دو اول اسمشان مثل هم است ولی اسب اول اسمش مثل بقیه نیست. 10 مجموعه ارزیابی می شود.

نامیدن و حذف واج آغازین: به این عکس نگاه کن و اسمش را بگو (مثلا گوش). به من بگو صدای اول گوش چیه؟ اگر گ را برداریم و نگوییم چی باقی می ماند؟

 سرعت نامیدن خودکار:

با استفاده از تصاویر، اعداد و حروف قابل اجرا می باشد. در هر خرده آزمون هر یک از این 5 مورد به طور تصادفی به تعداد 10 بار روی کارت ها تکرار شده اند به گونه ای که افراد باید روی هر کارت 50 مورد را با بیشترین سرعت ممکن و بدون خطا نام ببرد.

نحوه آموزش مسئولیت پذیری به کودکان چگونه است؟

سرعت پردازش: با استفاده از تکالیف زیر قابل اندازه گیری می باشد.

سرعت ادراک دیداری: در یک صفحه حروف مختلف را می نویسیم، کودک باید حرف خاصی را پیدا کند.

سرعت ادراک شنیداری

سرعت دستیابی به واژگان: از تکالیفی مثل روانی کلامی می توان استفاده کرد. به این صورت اجرا می شود که در یک دقیقه هر تعداد حیوان که می تواند نام ببرد.

زمان واکنش :

تعریف زمان واکنش: ”حداقل زمانی که انسان در پاسخ به یک محرک ساده و به شکل ارادی صرف می کند.“ به بیان خلاصه اینکه ”فاصله زمانی بین ارائه محرک و ظهور پاسخ“

این روش را هلمهولتس ارائه کرد. او زمان واکنش را برای اندازه گیری سرعت تقریبی هدایت اطلاعات در رشته های عصبی به کار می گرفت.

زمان واکنش دو نوع است:

زمان واکنش ساده: به محض تشخیص محرک می باید دکمه ای را فشار داد یا پاسخ ساده دیگری مانند حرکت چشم یا پاسخ صوتی نشان داد. این قبیل پژوهش ها نشان داده که هرچه شدت محرک کمتر باشد زمان واکنش بیشتر است.

زمان واکنش انتخابی: بسته به محرکی که ارائه می شود می بایست یکی از چند پاسخ متفاوت داده شود.برای مثال در پاسخ به نور قرمز، فشردن دکمه سمت راست و در پاسخ به نور سبز، دکمه سمت چپ را فشار دهد.هرچه تفاوت بین محرک ها کمتر باشد زمان واکنش بیشتر است. مثلاً تمییز قرمز و سبز آسان تر است از قرمز و نارنجی.

زمان واکنش تشخیصی: محرک پیچیده است اما پاسخ به آن ساده است. از آزمودنی خواسته می شود در صورت مشاهده نور قرمز دکمه را فشار دهد اما او باید بین محرک های گوناگونی که از رنگ های دیگر هستند رنگ موردنظر را تشخیص داده و دکمه را فشار دهد.