سکته مغزی
سکته مغزی چیست؟
سکته مغزی (گاهی اوقات “حمله مغزی” نامیده می شود) زمانی اتفاق می افتد که جریان خون به مغز حتی برای یک ثانیه متوقف شود.
خون اکسیژن و سایر مواد مهم را به سلول ها و اندام های بدن از جمله مغز می رساند. در سکته مغزی ایسکمیک (ih-SKEE-mik)، این مواد نمی توانند به مغز برسند و سلول های مغز می میرند. این می تواند به طور دائمی به مغز آسیب برساند و باعث شود بدن فرد آنطور که باید کار نکند.
در یک سکته هموراژیک (heh-meh-RA-jik)، یک رگ خونی در مغز می شکند و مغز را پر از خون می کند و به سلول های مغز آسیب می رساند.
چه کسی سکته می کند؟
بسیاری از ما فکر می کنیم که سکته مغزی فقط در بزرگسالان، به خصوص افراد مسن تر اتفاق می افتد. اما کودکان نیز ممکن است دچار آن شوند. اگرچه آنها در کودکان کمتر شایع هستند، اما سکته می تواند در کودکان در هر سنی اتفاق بیفتد، حتی آنهایی که هنوز به دنیا نیامده اند.
سکته مغزی در کودکان اغلب در ماه اول پس از تولد اتفاق می افتد. گاهی اوقات به این سکته های پری ناتال (یا نوزادی) می گویند. اکثر سکته‌های پری ناتال (pair-ih-NAY-tul) در حین زایمان یا درست پس از زایمان اتفاق می‌افتند، زمانی که نوزاد در حین عبور از کانال زایمان اکسیژن کافی دریافت نمی‌کند.
سکته مغزی همچنین می تواند بر کودکان بزرگتر تأثیر بگذارد. اما بیشتر این موارد ناشی از بیماری دیگری است که جریان خون به مغز را متوقف می کند یا باعث خونریزی در مغز می شود.
چه چیزی باعث سکته می شود؟
یافتن علت سکته در کودک می تواند سخت باشد. سکته مغزی در بزرگسالان اغلب به دلیل فشار خون بالا، دیابت یا تصلب شرایین اتفاق می افتد. عوامل خطر این نوع سکته در کودکان متنوع تر است.
سکته مغزی ایسکمیک شایع ترین نوع در کودکان است. آنها معمولاً مربوط به:
- کمبود اکسیژن در هنگام تولد
- نقص قلبی که نوزاد با آن متولد می شود
- اختلالات خونی مانند بیماری سلول داسی شکل که سلول های خونی را از بین می برد و رگ های خونی را مسدود می کند
- آسیب به یک شریان (رگ خونی که اکسیژن می آورد) در مغز
- کم آبی بدن
- اختلالات ژنتیکی مانند مویامویا، یک بیماری نادر که بر عروق مغز تأثیر می گذارد
- عفونت، مانند مننژیت یا آبله مرغان
برخی از مشکلاتی که مادر را در دوران بارداری تحت تاثیر قرار می دهد، می تواند باعث شود نوزاد قبل یا بعد از تولد دچار سکته مغزی ایسکمیک شود. این شامل:
- پره اکلامپسی (فشار خون بالا در دوران بارداری که می تواند باعث تورم در دست ها، پاها و پاها شود)
- پارگی زودرس غشاها (زمانی که آب زن بیش از 24 ساعت قبل از شروع زایمان می شکند)
- دیابت
- عفونت ها
- سوء مصرف مواد مخدر
- مشکلات جفت که باعث کاهش اکسیژن رسانی به نوزاد می شود، مانند جدا شدن جفت
سکته های هموراژیک می توانند ناشی از موارد زیر باشند:
- آسیب سر که باعث شکستگی رگ خونی می شود
- ناهنجاری شریانی وریدی، وضعیتی که در آن رگ های خونی مغز به درستی به هم متصل نمی شوند
- آنوریسم (ضعف در دیواره شریان)
- بیماری هایی که بر لخته شدن خون تأثیر می گذارند، مانند هموفیلی
علائم و نشانه های سکته مغزی چیست؟
علائم سکته مغزی در کودکان بزرگتر اغلب شبیه علائم در بزرگسالان است، مانند:
- ضعف ناگهانی
- لکنت زبان
- تاری دید
نوزادانی که دچار سکته پری ناتال می شوند، اغلب تا ماه ها یا سال ها بعد هیچ نشانه ای از آن را نشان نمی دهند. در برخی موارد، آنها به طور طبیعی رشد می کنند، اما با سرعت بسیار کمتری نسبت به سایر کودکان. همچنین ممکن است تمایل داشته باشند از یک دست بیشتر از دست دیگر استفاده کنند.
کودکانی که سکته های پری ناتال آنها باعث آسیب مغزی بیشتری می شود ممکن است دچار تشنج شوند. شدت تشنج می تواند متفاوت باشد، از نگاه کودک به فضا تا تکان دادن شدید دست یا پا.
علائم سکته مغزی در نوزادان:
- تشنج در یک ناحیه از بدن، مانند بازو یا پا
- مشکلات خوردن
- مشکل در تنفس یا مکث در تنفس (آپنه)
- ترجیح اولیه برای استفاده از یک دست بر دست دیگر
- تأخیر در رشد، مانند غلتیدن و خزیدن دیرتر از حد معمول
تشنج ممکن است اولین علامتی باشد که یک کودک یا نوجوان بزرگتر دچار سکته مغزی شده است. این کودکان همچنین ممکن است فلج ناگهانی (ناتوانی در حرکت) یا ضعف در یک طرف بدن داشته باشند، بسته به ناحیه ای از مغز که تحت تاثیر قرار گرفته و میزان آسیب ناشی از سکته مغزی. به احتمال زیاد، والدین ابتدا متوجه تغییراتی در رفتار، تمرکز، حافظه یا گفتار کودک می شوند.
علائم رایج سکته مغزی در کودکان و نوجوانان:
- تشنج
- سردرد، احتمالاً همراه با استفراغ
- فلج یا ضعف ناگهانی در یک طرف بدن
- تأخیر یا تغییرات زبان یا گفتار، مانند لکنت زبان
- مشکل در بلع
- مشکلات بینایی، مانند تاری دید یا دوبینی
- تمایل به استفاده نکردن از یکی از بازوها یا دست ها
- سفتی یا محدودیت حرکت در بازوها و پاها
- مشکل در تکالیف مدرسه
- از دست دادن حافظه
- تغییرات خلقی یا رفتاری ناگهانی
اگر فرزند شما هر یک از این علائم را داشت، فوراً به پزشک مراجعه کنید یا با 911 تماس بگیرید. به کودکانی که به طور فعال سکته مغزی می‌کنند، می‌توان دارویی داد که ممکن است شدت آن و آسیب ناشی از آن را کاهش دهد.