چگونه علائم نارساخوانی را بر اساس سن تشخیص دهیم:
نارساخوانی یک اختلال یادگیری است که هم کودکان و هم بزرگسالان را تحت تاثیر قرار میدهد. علائم آن با افزایش سن متفاوت است و شدت آن نیز میتواند متفاوت باشد. به طور کلی، افراد مبتلا به نارساخوانی در تجزیه کلمات به صداهای ساده مشکل دارند. آنها برای یادگیری نحوه ارتباط صداها با حروف و کلمات تلاش میکنند که منجر به کند خواندن و درک ضعیف خواندن میشود.
نارساخوانی اغلب به عنوان ناتوانی در خواندن شناخته میشود. معمولا در دوران کودکی زمانی که مشکلات خواندن برای اولین بار آشکار میشود، شناسایی میشود. اما نارساخوانی میتواند برای سال ها یا حتی دهه ها تشخیص داده نشود.
نارساخوانی با هوش ارتباطی ندارد. این یک اختلال عصبی زیستی است که بر بخش هایی از مغز که در پردازش زبان نقش دارند تأثیر میگذارد.
علیرغم مبنای بیولوژیکی آن، نارساخوانی را نمیتوان با یک آزمایش خون ساده یا اسکن مغزی تشخیص داد. هنگامی که پزشکان تشخیص میدهند، نتایج یک سری آزمایش خواندن همراه با علائم گزارش شده توسط فرد، والدین یا معلمان آنها را نیز در نظر میگیرند.
سال های پیش دبستانی:
اولین نشانه های نارساخوانی در حدود 1 تا 2 سالگی زمانی که کودکان برای اولین بار یاد میگیرند صدا ایجاد کنند ظاهر میشود. کودکانی که اولین کلمات خود را تا 15 ماهگی یا اولین عبارات خود را تا 2 سالگی بیان نمیکنند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به نارساخوانی هستند!
با این حال، همه افراد مبتلا به تأخیر گفتار به نارساخوانی مبتلا نمیشوند و همه افراد مبتلا به نارساخوانی در دوران کودکی دچار تأخیر گفتاری نیستند. تأخیر گفتار فقط نشانه ای برای توجه والدین به رشد زبان است.
کودکان خانواده هایی با سابقه مشکلات خواندن نیز باید از نظر نارساخوانی به دقت تحت نظر باشند.
سایر علائم هشدار دهنده نارساخوانی که قبل از 5 سالگی ظاهر میشوند عبارتند از:
- مشکل در یادگیری و به خاطر سپردن نام حروف الفبا
- مشکل در یادگیری سرودهای رایج مهد کودک
- ناتوانی در تشخیص حروف نام خود
- تلفظ اشتباه کلمات آشنا
مهدکودک و کلاس اول:
در حدود 5 یا 6 سالگی، زمانی که کودکان شروع به یادگیری خواندن میکنند، علائم نارساخوانی آشکارتر میشود. کودکانی که در معرض خطر ناتوانی خواندن هستند را میتوان در مهدکودک شناسایی کرد. هیچ آزمایش استانداردی برای نارساخوانی وجود ندارد، بنابراین پزشک کودک شما برای ارزیابی علائم او با شما همکاری خواهد کرد.
علائمی که نشان میدهد کودک مهدکودکی یا کلاس اول شما ممکن است در معرض خطر باشد عبارتند از:
- درک نکردن این که کلمات به صدا و بخش تبدیل میشوند.
- ایجاد خطاهای خواندن که به صدای حروف صفحه مرتبط نیست.
- داشتن سابقه با مشکل خواندن در والدین یا خواهر و برادر
- شکایت از سختی خواندن
- عدم تمایل به رفتن به مدرسه
- نشان دادن مشکلات در صحبت کردن و تلفظ
- در تلفظ کلمات اصلی مانند آب یا بابا مشکل دارید
- ارتباط ندادن حروف با صداها (مثلا بااا را ب میخواند.)
- برنامه های مداخله اولیه معمولاً بر آگاهی واج شناختی، واژگان و راهبردهای خواندن تمرکز دارند.
کلاس دوم تا هشتم:
بسیاری از معلمان برای تشخیص نارساخوانی آموزش ندیده اند. کودکانی که باهوش هستند و به طور کامل در کلاس شرکت میکنند، اغلب از شکاف های خود میگذرند زیرا در پنهان کردن مشکلات خواندن خود خوب عمل میکنند. وقتی فرزند شما به مدرسه راهنمایی میرسد، ممکن است در خواندن، نوشتن و املا عقب بماند.
علائم نارساخوانی در مقطع راهنمایی عبارتند از:
- بسیار کند بودن در یادگیری خواندن
- خواندن آهسته و ناشیانه
- مشکل داشتن کلمات جدید و تلفظ آنها
- دوست نداشتن یا اجتناب از خواندن با صدای بلند
- استفاده از واژگان مبهم و نادرست مثلا به جای اینکه اسم کلمه را بگوید، میگوید چیز!
- تردید در هنگام یافتن کلمات و پاسخ دادن به سؤالات
- استفاده از “امم” زیاد در مکالمه و مکث
- تلفظ اشتباه کلماتی که طولانی، ناشناخته یا پیچیده هستند
- مشکل در به خاطر سپردن جزئیات، مانند نام و تاریخ
- داشتن دست خط نامرتب
دوران جوانی: سال های دبیرستان و دانشگاه
دبیرستان و کالج شامل مجموعه جدیدی از چالش ها برای دانش آموزان مبتلا به نارساخوانی است. زمانی که درک خواندن سریع ضروری است، با چالش های تحصیلی بسیار سخت تری مواجه می شوند. به دانش آموزان دبیرستانی و کالج مطالب بیشتری برای خواندن اختصاص داده میشود. آنها همچنین باید یاد بگیرند که با چندین معلم مختلف کار کنند، همه با انتظارات متفاوت.
بدون درمان، نارساخوانی دوران کودکی برخی از افراد تا بزرگسالی ادامه می یابد. دیگران به طور طبیعی با توسعه عملکردهای یادگیری بالاتر آنها بهبود می یابند.
علاوه بر علائمی که قبلاً در دوران کودکی دیده شده است، علائم نارساخوانی در بزرگسالی میتواند شامل موارد زیر باشد:
- نیاز به تلاش ذهنی زیاد برای خواندن
- آهسته خواندن
- لذت نبردن از خواندن
- پرهیز از خواندن با صدای بلند در هر شرایطی
- مکث و تردید اغلب در حین صحبت کردن
- استفاده از «امم» زیاد
- استفاده از زبان مبهم و غیر دقیق
- نام ها و مکان ها را به طور مکرر اشتباه تلفظ کنید
- در به خاطر سپردن نام ها مشکل دارند
- نام های مشابه گیج کننده
- نمیدانند در مکالمه چه پاسخی بدهند
- داشتن واژگان گفتاری محدود
- داشتن مشکل در آزمون های چند گزینه ای
- با وجود نمرات خوب خود را احمق می دانند
نحوه دریافت کمک برای نارساخوانی:
برای کودکانی که مشکلات یادگیری دارند، هرچه زودتر مداخله کنید، بهتر است. با مراجعه به مدرسه فرزندتان شروع کنید. نظر استاد را بگیرید اگر سطح خواندن کودک شما کمتر از حد انتظار معلم برای سن او است، باید با پزشک اطفال خود مشورت کنید.
بدانید که تشخیص نارساخوانی توسط پزشکان زمان میبرد. اول، آنها باید سایر علل احتمالی مشکلات خواندن فرزند شما را رد کنند. ممکن است پزشک اطفال شما را به یکی از متخصصان زیر ارجاع دهد:
- روانشناس اطفال
- روانشناس بالینی یا آموزشی
- متخصص ناتوانی های یادگیری
- آسیب شناس گفتار
- چشم پزشک
- گوش پزشک
- متخصص مغز و اعصاب